|
Srbija i NATO -Partnerstvo za mir
78 pages, pdf
Download
Back
|
Srbija i NATO -Partnerstvo za mir
Publisher: ISAC Fond-International and Security Affairs Centre
Volume: 78 pages, pdf
Description:
Danas, tačno 20 godina nakon bombardovanja Savezne Republike Jugoslavije (SRJ) od strane Severnoatlantske alijanse (eng. North Atlantic Treaty Organization, NATO), sa pravom se može reći da je odnos Republike Srbije i NATO više nego kompleksan. Republika Srbija je od 2007. članica NATO programa Partnerstvo za mir (eng. Partnership for Peace, PzM), kao i sve ostale evropske države koje nisu članice alijanse (osim Kipra). To znači da je Srbija uspostavila aktivan program saradnje sa NATO u oblastima po njenom izboru, koji je 2015. godine unapređen kroz Individualni akcioni plan partnerstva (eng. Individual Partnership Action Plan, IPAP) i koji predstavlja najviši oblik saradnje dostupan državama nečlanicama.
U međuvremenu, NATO je nastavio da se širi na području jugoistočne Evrope, tako da je Srbija danas gotovo u potpunosti okružena članicama NATO. Nakon ulaska Bugarske i Rumunije 2004, Hrvatske i Albanije 2009. i potom Crne Gore 2017. u ovu političko-vojnu alijansu, jedini deo Jadranskog mora koji nije pod kapom NATO je mali izlaz BiH kod Neuma. Nakon prihvatanja Prespanskog sporazuma iz 2018. i uspešne promene imena, očekuje se da će tokom 2019. godine Severna Makedonija stupiti u punopravno članstvo Alijanse. Bosna i Hercegovina i pored unutrašnjih dvojbi, treba da pokrene Akcioni plan za članstvo (MAP) za koji je dato odobrenje na sastanku ministara spoljnih poslova NATO decembra 2018. U bezbednosnom smislu, teritoriju Kosova i Metohije kontroliše NATO kroz međunarodne misiju Kosovske snage (KFOR), a na osnovu Rezolucije 1244 Saveta bezbednosti Ujedinjenih Nacija (SB UN).
Drugim rečima, u postojećem strateškom okruženju, Srbija je, bez obzira na sve izazove, upućena na saradnju sa NATO kako bi ostvarila svoje primarne bezbednosne interese, kao i saradnju sa Evropskom unijom (EU). Ova saradnja značajno je opterećena kompleksnim, a otvorenim pitanjem Kosova; te nasleđem bombardovanja 1999. godine, ali je itekako značajna kako za državu tako i građane.
Stoga je cilj ove publikacije da doprinese boljem upoznavanju građana Srbije sa funkcionisanjem i ciljevima NATO i angažovanjem ove političko-vojne organizacije na prostoru Evrope, kao i sa modalitetima njene saradnje sa Srbijom, odnosno drugim partnerskim državama.